Relacja z konferencji panelowej o I powstaniu śląskim

100-lecie Powstań ŚląskichW związku z obchodami 100. rocznicy I powstania śląskiego Stowarzyszenie Pamięci Armii Krajowej w Bielsku-Białej oraz Regionalny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli „WOM” w Bielsku-Białej zorganizowały w dniu 10.10.2019 r. konferencję panelową nt.:

100-lecie I powstania śląskiego 1919 r. – geneza, przebieg i znaczenie
w procesie kształtowania się granic państwa polskiego
po pierwszej wojnie światowej

Patronat Honorowy nad konferencją objęli:

  • Posłowie na Sejm RP: Jacek Falfus, Stanisław Szwed, Maria Nowak,
  • Senator RP Andrzej Kamiński,
  • Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowany Jan Józef Kasprzyk,
  • Wojewoda Śląski Jarosław Wieczorek,
  • Marszałek Województwa Śląskiego Jakub Chełstowski,
  • Dyrektor Oddziału IPN w Katowicach Andrzej Sznajder.

W skład Komitetu Honorowego weszli:

  • Prezes Okręgu Śląskiego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Janusz Kwapisz,
  • Dyrektor Oddziału IPN we Wrocławiu Andrzej Drogoń,
  • Starosta Bielski Andrzej Płonka,
  • Prezydent Miasta Bielsko-Biała Jarosław Klimaszewski,
  • Wiceprzewodniczący Rady Miejskiej w Bielsku-Białej Przemysław Drabek.

Komitet Honorowy instytucjonalny objęły:

  • Uniwersytet Śląski w Katowicach,
  • Polskie Towarzystwo Historyczne,
  • Nadleśnictwo Bielsko,
  • Jastrzębska Spółka Węglowa,
  • Polska Grupa Górnicza.

Celem konferencji było pogłębienie wiedzy uczestników o powstaniach śląskich i ich znaczeniu dla kształtowania granic odrodzonego państwa polskiego oraz ukazanie bohaterów powstań śląskich. Równolegle z konferencją organizatorzy ogłosili konkurs na kolaż pt.: Ocalić od zapomnienia ukazujący bohaterów powstań śląskich.

Na konferencję wśród znamienitych gości licznie przybyli nauczyciele oraz uczniowie szkół podstawowych i ponadpodstawowych zainteresowani konkursem.

Zgodnie z programem konferencji dr Adam Lisek z Polskiego Towarzystwa Historycznego Oddział w Katowicach przedstawił nauczycielom infografikę I powstania śląskiego, której jest pomysłodawcą i autorem. Wskazał również sposoby wykorzystania jej na lekcji historii oraz edukacji regionalnej.

Infografika złożona jest z 5 plansz, które posiadają osobne podtytuły:

  1. Przebudzenie na Górnym Śląsku na przełomie XIX/XX wieku;
  2. Górny Śląsk po I wojnie światowej;
  3. Przygotowania do wybuchu powstania i jego wybuch;
  4. Przebieg powstania (17–24 sierpnia 1919 r.);
  5. Upadek powstania i represje.

W infografice wykorzystano ciekawe zdjęcia ze zbiorów prywatnych i muzealnych oraz diagramy i wykresy ułatwiające analizę poruszanych zagadnień i problemów. Projekt uzyskał pozytywne recenzje pracowników Uniwersytetu Śląskiego. Był także konsultowany z Instytutem Badań Regionalnych Biblioteki Śląskiej i został zamieszczony na stronie Kuratorium Oświaty w Katowicach. Materiał przeznaczony jest dla nauczycieli i uczniów różnych typów szkół. Można go pobrać nieodpłatnie z naszej stronie internetowej.

Zasadniczym punktem programu konferencji była dyskusja panelowa na temat: Pierwsze powstanie śląskie 1919 r. – geneza, przebieg i znaczenie w procesie kształtowania się granic państwa polskiego po pierwszej wojnie światowej, w której udział wzięli: prof. dr hab. Zygmunt Woźniczka z Instytutu Nauk o Kulturze i Studiów Interdyscyplinarnych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, dr hab. Lech Krzyżanowski reprezentujący Zakład Historii Najnowszej (1918–1945) Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, dr hab. Miłosz Skrzypek z Instytutu Historii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Dyskusję poprowadził: dr Adam Lisek.

Na zakończenie konferencji dr hab. Lech Krzyżanowski zapowiedział swoją, przygotowywaną do publikacji przez Muzeum Śląskie w Katowicach, książkę zatytułowaną: Lato insurgentów. Sierpień 1919 roku na ziemiach polskich – powstanie sejneńskie, I powstanie śląskie.

Po konferencji uczestnicy mogli zwiedzić wystawę Robert Oszek (1896–1938) – żołnierz Niepodległej, przygotowaną przez OBEN IPN w Katowicach.

Konferencja spełniła oczekiwania licznie przybyłych zaproszonych gości, jak również nauczycieli i uczniów, którzy nie tylko otrzymali materiały pokonferencyjne, ale także zostali zainspirowani do udziału w konkursie oraz wyboru bohatera powstań śląskich, którego przedstawią techniką kolażu.

Urszula Rukasz
konsultant historii w RODN „WOM” w Bielsku-Białej

Tagi: , ,