Nauczanie przez doświadczanie

Nauczanie przez doświadczanie w Akademii Młodych Talentów XX Beskidzkiego Festiwalu Nauki i Sztuki

W tym roku XX edycja festiwalu zbiegła się z półwieczem powstania filii Politechniki Łódzkiej w Bielsku-Białej, z której powstała Akademia Techniczno-Humanistyczna. Festiwalowi towarzyszą wykłady, pokazy i konkursy, a 29 maja uczelnia otworzyła swoje drzwi najmłodszym i stała się Akademią Młodych Talentów.

Hasłem tegorocznego Beskidzkiego Festiwalu Nauki i Sztuki jest parafraza myśli Platona: Sztuka nie zmieni świata, ale może zmienić ludzi, a oni świat.

Rozważania w kręgu „pedagogiki i sztuki” dotykają również zagadnień istotnych dla prowadzonej działalności „Sieci współpracy i samokształcenia nauczycieli przedmiotów przyrodniczych inicjatorów akcji ekologicznych” działającej od dwóch lat w Regionalnym Ośrodku Doskonalenia Nauczycieli „WOM” w Bielsku-Białej, we współpracy z Nadleśnictwem Bielsko, która przygotowała dla najmłodszych uczestników tegorocznego wydarzenia warsztaty: Nauczanie przez doświadczanie – „Spotkanie z lasem”.

W warsztatach uczestniczyły grupy przedszkolne z Bielska-Białej, a celem zajęć było stworzenie warunków do pobudzania rozwoju poznawczego i emocjonalnego poprzez zdynamizowanie aktywności umysłu, emocji i wyobraźni poprzez elementy sztuki, która sama stanowiąc formę kreatywności, ma rozwijać kreatywność ucznia.

Zostały wykorzystane również wypracowane metody nauczania, czyli takie sposoby kierowania procesem uczenia się, aby osiągnąć podstawowe cele w zakresie wiadomości, umiejętności i postaw.

Naukowe badania ludzkiego mózgu wykazują bowiem, że każda czynność z udziałem różnorodnych zmysłów uaktywnia jednocześnie różne funkcje oraz różne obszary mózgu. Natomiast wśród cech i predyspozycji dzieci w przedmiotowym okresie rozwojowym należy wymienić: spostrzegawczość, naturalną wrażliwość oraz ciekawość świata. W związku z tym w trakcie warsztatów poznawanie nowych zjawisk zachodzących w przyrodzie oraz poszerzanie wiedzy poprzez wzrok, słuch, dotyk miało charakter poznawczy i emocjonalny.

Wiedza o przyrodzie i lesie została pogłębiona przez aktywny udział w zajęciach na następujących stanowiskach edukacyjnych:

Stanowisko 1 – Wyprawa do lasu
mgr inż. Barbara Michałek-Piernik, RODN „WOM” w Bielsku-Białej
mgr Urszula Rukasz, RODN „WOM” w Bielsku-Białej oraz uczniowie: Olivia Boyle i Adrian Kupczak – VI Liceum Ogólnokształcące w Bielsku-Białej i Franciszek Ślusarczyk – Szkoła Podstawowa nr 32 w Bielsku-Białej

Uczestnicy zapoznali się zasadami przygotowania się do wyprawy oraz zachowania się w lesie, tak aby wycieczka była bezpieczna i przyjemna. Mieli również możliwość obserwacji przez lornetkę terenu wokół uczelni.

Stanowisko 2 – Śladami zwierząt
mgr Gabriela Guściora-Konieczna, Zespół Szkół Ogólnokształcących im. Armii Krajowej w Bielsku-Białej oraz uczniowie VI Liceum Ogólnokształcącego w Bielsku-Białej: Katarzyna Sowa i Zuzanna Kłaptocz.

Uczestnicy zapoznali się ze śladami, jakie pozostawiają zwierzęta, a następnie nauczyli się rozpoznawać tropy zwierząt odciskając je w piasku i dopasowując na tablicy tropów. Każdy uczestnik otrzymał szablon zwierzątka zrobiony ze sklejki a organizatorzy stoiska pomogli dzieciom wykonać z nich zawieszki i przybić pieczątki „Pomocnika leśnika”.

Stanowisko 3 – Drzewa pod lupą
mgr Dorota Kaczmarczyk-Robak, Szkoła Podstawowa nr 32 Bielsko-Biała oraz uczniowie klasy VII: Karolina Stąsiek, Marta Krzak, Julia Wilk i Marta Wdas.

Uczniowie zapoznali się z warstwową budową lasu. Uczyli się odróżniać gatunki drzew liściastych i iglastych występujących w polskich lasach po: liściach, szyszkach, owocach i nasionach. Poprzez zabawę dopasowywali puzzle z owocami i nasionami drzew, poznawali kształty liści odrysowując je na kartkach. Każdy uczeń otrzymał szablon liścia wykonany ze sklejki.

Stanowisko 4 – Od nasionka do krzesła
mgr inż. Irena Polok, Nadleśnictwo Bielsko
mgr inż. Damian Przybyłek, Nadleśnictwo Bielsko

Uczestnicy warsztatów zapoznali się z cechami najbardziej ekologicznego surowca, jakim jest drewno. Poznali drogę produktu od nasionka zbieranego z szyszek do produktu końcowego jakim jest krzesło. Dzieci wymieniały liczne produkty z drewna, którymi na co dzień się otaczają. Dla odważnych przygotowane były skrzynie „Zgaduj zgadula”, gdzie – tylko na podstawie dotyku – dzieci musiały odgadnąć zawartość skrzyń.

Przygotowane zabawy dydaktyczne stworzyły sytuacje problemowe, co umożliwiło uczenie się i zdobywanie doświadczenia. Wartością dodaną wydarzenia była integracja starszych uczniów, którzy wcielili się w rolę edukatorów, z dziećmi w wieku przedszkolnym.

Barbara Michałek-Piernik
Urszula Rukasz
Irena Polok